Η Κομισιόν χτυπάει το καμπανάκι στην Ελλάδα και Ιταλία - ~Είσαστε υπερχρεωμένες χώρες~ - Έρχονται μνημόνια αλά καρτ για το χρέος.. Τι σημαίνει αυτό

Οι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ για το χρέος αλλάζουν, αλλά οι υπερχρεωμένες χώρες όπως η Ελλάδα θα κληθούν να εφαρμόσουν άλλου τύπου μνημόνια.

 

Από τη μία η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει έτοιμη να εγκαταλείψει τη λιτότητα, οδεύοντας προς μεταρρύθμιση των σκληρών δημοσιονομικών κανόνων που βάζουν «φρένο» στις κρατικές δαπάνες. Από την άλλη, όμως, οι στόχοι για έλλειμμα 3% όσο και χρέος 60% παραμένουν, με μέτρα κατά περίπτωση για κάθε χώρα: Δηλαδή, μνημόνια «κομμένα και ραμμένα» στα μέτρα κάθε χώρας, ανεξαρτήτως εάν θα τα αποκαλέσουν έτσι ή όχι.

Τι συμβαίνει επί του παρόντος; Η Ε.Ε. κάνει επισήμως μεταρρυθμιστικά βήματα: Αφορά στις αλλαγές των δημοσιονομικών κανόνων που περιορίζουν τις υπερβολικές κρατικές δαπάνες.

Οι νομικά δεσμευτικοί κανόνες χρονολογούνται από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ στις αρχές της δεκαετίας του 1990: Υποχρεώνουν τα κράτη της ΕΕ να διατηρούν το δημόσιο έλλειμμα κάτω από 3% και το λόγο χρέους προς ΑΕΠ κάτω από 60%. Πρόκειται για όρια που πολλά κράτη σήμερα υπερβαίνουν κατά ένα σημαντικό ποσοστό.

Οι κανόνες αυτοί είναι σε αναστολή μετά το ξέσπασμα της πανδημίας COVID-19, τον Μάρτιο του 2020.

Η νέα πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιοποιήθηκε σκοπεύει να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο. Θέλει να ξεπεράσει τις επίμαχες οικονομικές συζητήσεις που γίνονται κατά την τελευταία δεκαετία.

«Σχεδόν όλα τα κράτη μέλη έχουν παραβιάσει τους κανόνες κάποια στιγμή», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. «Και οι κανόνες έχουν γίνει επίσης πολύ περίπλοκοι», σημείωσε ο ίδιος.

Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, τόσο οι στόχοι του ελλείμματος 3% όσο και του χρέους 60% θα παραμείνουν ανέγγιχτοι. Ωστόσο, θα εισαχθεί μεγαλύτερη ευελιξία για την προσαρμογή των στόχων στις ειδικές συνθήκες κάθε χώρας.

Οι χώρες θα μπορούν να καταστρώσουν τα δικά τους σχέδια για τον έλεγχο του δημόσιου ελλείμματος και τη σταδιακή μείωση του χρέους σε μια τετραετία. Δηλαδή να καταστρώσουν δικά τους μνημόνια που κάθε χώρα θα έχει την «ιδιοκτησία» των μέτρων.

Στις υπερχρεωμένες χώρες η Ελλάδα

Οι υπερχρεωμένες χώρες ενδέχεται να έχουν επιπλέον τρία χρόνια για να προσαρμόσουν τα οικονομικά τους. Μιλώντας για υπερχρεωμένες χώρες, η «καμπάνα» χτυπά για Ελλάδα και Ιταλία. Και φυσικά για τα μέτρα που θα λάβει κάθε χώρα θα υπάρχει έλεγχος της εφαρμογής τους.

Τα σχέδια θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης πρώτα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στη συνέχεια θα εγκριθούν από το Συμβούλιο της ΕΕ. Βάση θα είναι το μοντέλο που χρησιμοποιείται για την απελευθέρωση των κεφαλαίων για την ανάκαμψη από την κρίση του COVID-19.

Ο κανόνας που έχει έντονα επικριθεί και επέβαλε ένα ομοιόμορφο ποσοστό μείωσης του χρέους κατά 1/20 θα καταργηθεί. Θα αντικατασταθεί από μέτρα προσαρμοσμένα σε κάθε χώρα. Και θεωρείται ως μια προσαρμογή που μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των πιο επώδυνων αποφάσεων.

Ο Επίτροπος Οικονομίας της ΕΕ, Πάολο Τζεντιλόνι, χαρακτήρισε το ποσοστό 1/20 ως «μη ρεαλιστικό» και είπε ότι οι νέοι κανόνες θα αναγνωρίσουν την πραγματικότητα των πολύ διαφορετικών επιπέδων χρέους σε ολόκληρο το μπλοκ της ΕΕ: Επίπεδα που κυμαίνονται από 182% στην Ελλάδα έως μόλις 16% το Εσθονία, όπως είπε, κατονομάζοντας ως παράδειγμα τη χώρα μας.

«Διατηρούμε την ευφυΐα των κανόνων», όπως είπε ο Τζεντιλόνι. Και οι νέοι κανόνες είναι καθ' οδόν.